HUTTENTOCHT OP SANTA MARIA
“De brug is weg”, zegt Ioannis door de telefoon als we net vijf minuten aan onze wandeling begonnen zijn. Regen is niet onbekend op de Azoren, maar de avond van onze aankomst valt de meeste regen in tien jaar tijd. Dat modder, rivieroversteken en watervallen onze wandeling uitdagender gaan maken had Ioannis ons al verteld, maar dat we na vijf minuten al stranden voelt wel erg rigoureus.
We staan in het dorp Vila do Porto van het kleine eiland Santa Maria, dat onderdeel uitmaakt van de Azoren. Ioannis geeft ons twee opties: een taxi zoeken die ons naar het startpunt kan brengen, of zelf polshoogte nemen bij de rivier. We kiezen voor het laatste en lopen naar het einde van het dorp, waar het startpunt van de GR01SMA is: een route die ons rondom het hele eiland zal brengen.
Alpen Alternatief
De GR01SMA staat voor “Grande Rota”, de naam voor wandelpaden van meer dan 30 kilometer. SMA staat voor het eiland, Santa Maria. De route bestaat uit vijf etappes en is in totaal 80 kilometer. Ondanks dat Santa Maria nog geen honderd vierkante kilometer groot is, vind je er alles onderweg: kliffen en stranden, dichtbegroeide stukken bos, uitgestrekte weilanden en zelfs stukken rode woestijn. Daarnaast is de zee bijna altijd in zicht. De Azoren staan al langer bekend als wandelbestemming, maar alleen op Santa Maria kun je een huttentocht doen.
In 2015 opende de GR01 als route, maar had deze bijna geen bezoekers. “Op het eiland zijn genoeg AirBnb’s of accommodaties te vinden, maar deze zijn vaak niet voor één nacht beschikbaar. Terwijl dit juist is wat de wandelaar wil, één overnachting en dan weer verder trekken,” legt Ioannis uit. Met dat idee bouwde Ioannis en zijn vrouw Rita vier oude stallen om tot trekkershutten, waar je per etappe in kunt verblijven.
Samen met drie vrienden loop ik de route in oktober. Wie aan een huttentocht denkt, denkt al snel aan de Alpen. Omdat in oktober de meeste hutten in de Alpengebieden sluiten vanwege het weer, is Santa Maria een ideale plek om buiten de zomerperiode toch te kunnen wandelen. Daarnaast zijn vele huttentochten in de Alpen qua hoogte niet voor de faint hearted. Houd je niet van via ferrata’s en steile bergtoppen, dan is deze tocht het ideale alternatief.
Outdoor paradijs
Na 10 minuten lopen komen we aan bij de eerste rivier oversteek, waar inderdaad de brug door het naar beneden komende water is weggeslagen. We trekken onze schoenen uit en steken op blote voeten, ondersteund door bamboestokken die langs de kant liggen, de rivier over. Het voelt meteen al als eerste overwinning: ondanks de twijfels van Ioannis kunnen we onze tocht gewoon beginnen.
Even later lopen we langs het huis van Ioannis en zijn gezin. Zij komen poolshoogte nemen of hun huis niet onder water staat. Tevergeefs, vertelt hij. “Onder het huis bevindt zich een luchtruimte, daar staat een laag water in.” Ook de toegangsweg naar het huis is grotendeels onbegaanbaar. “Dit is de meeste regen in 10 jaar die in één dag gevallen is.” En dat terwijl Santa Maria bekend staat als het zonnigste eiland van de archipel.
De zuidelijke ligging zorgt voor de meeste zonuren en in combinatie met de zandstranden, staat het eiland vooral bekend bij zonaanbidders en strandliefhebbers. Dat doet echter tekort aan de activiteiten die er te doen zijn. Naast de huttentocht van Ioannis en Rita, maken steeds meer actieve ondernemers zich het eiland eigen. In 2022 opende Monk Surf haar deuren, die surflessen en verhuur van surfgear aanbiedt. Ook is er een levendige mountainbike scene, met meerdere routes vanaf het hoogste punt van het eiland.
Regen maakt avontuur
Ondanks de uitdagingen in de modder op dag één is het droog en schijnt de zon. Op dag twee leren we de regen pas echt kennen. Het is guur, de wind snijdt door onze regenjassen en onze voeten zijn binnen no-time doorweekt. De kust die op dag één steeds voor oriëntatie zorgde, is verdwenen en de markeringen zijn onzichtbaar. In de Alpen zou een dergelijk scenario angstaanjagend zijn vanwege de kou en hoogte, maar hier zorgt de regen juist voor een gezonde spanning.
Later worden we wel tegengehouden door een rivier. We ondernemen een paar pogingen, maar mijn bamboestok breekt doormidden en ik lig erin. We moeten onze route verleggen en gaan door het hoge gras op zoek naar de weg. Als we drie dagen later bij onze laatste hut in de zon zitten moeten we hard lachen om deze avonturen. We besluiten unaniem, dat we de regen op dit zonnigste eiland van de Azoren, niet hadden willen missen.